Werken aan de brede vorming van leerlingen? Vragenlijsten, ontwikkelgesprekken en portfolio’s kunnen je daarbij helpen! Onderwijsadviseur Martine Blonk vertelt in deze blog hoe je dat aan kunt pakken en wat het je oplevert, met behulp van Zien!+. De winst die zij ziet: “door doelen zichtbaar te maken, ga je met elkaar verantwoordelijkheid dragen voor de cognitieve ontwikkeling, maar óók voor het omgaan met elkaar en het leren kijken naar jezelf.”
Zien!+
Hoe ga je gezamenlijk aan de slag met de brede vorming van leerlingen? Om een stap verder te komen, kun je gebruik maken van de vragenlijsten, handelingssuggesties en het portfolio dat Zien!+ biedt. De werkwijze van dit programma is meer dan het invullen van je vragenlijst voor de verantwoording aan de inspectie. Je wilt aansluiten bij de vorming van leerlingen.
Het mooiste is als je kunt toegroeien naar een modus waarin leerlingen leren kijken naar zichzelf en daar samen met de leerkracht het gesprek over kunnen voeren. Zien!+ biedt je de mogelijkheden om verantwoordelijkheid voor het leerproces op gang te brengen bij de leerling zelf. Niet alleen op de cognitieve ontwikkeling, maar juist ook op de persoonsontwikkeling.
Jong starten
Samenwerken aan vorming kun je al doen vanaf jonge leeftijd. Vanaf de kleuterfase kun je taal gaan geven aan het handelen. Je brengt de leerling onder ogen wat er gebeurt en hoe je dat beschrijft. Bijvoorbeeld, je observeert als leerkracht dat een leerling moeite heeft met impulsbeheersing en je spiegelt dat vervolgens in een gesprekje met de leerling: 'Toen we net met elkaar in de kring zaten reageerde je heel enthousiast. Hoe kan je proberen om soms even te wachten en waarom zou dat voor jou en andere kinderen fijn zijn?'
Naast de gesprekjes op leerlingniveau kun je ook op gesprek gaan over ontwikkeldoelen op groepsniveau. In je aanbod kun je dan situaties uitlokken waarmee je het gesprek op gang kunt brengen. Met de kinderen kan je een groepsdoel dan vervolgens zichtbaar ophangen in de klas. Dit kan je doen op het gebied van cognitieve doelen, maar ook bijvoorbeeld rond een doel als burgerschap: We weten dat ons huis er anders uit kan zien dan dat van een ander.
Groep 3/4: Reflectie
Bij oudere leerlingen, vanaf groep 3, ga je werken aan de bewustwording van hoe de leerling naar zichzelf kijkt. Dat vraagt een bepaald niveau van reflectief vermogen. Vaak werk je al wel aan doelen en groei, maar vullen de leerlingen nog niet zelf een vragenlijst in. Een voorbeelddoel waaraan je met deze leerlingen zou kunnen werken: Ik blijf proberen als iets me niet gelijk lukt.
Bovenbouw: vragenlijsten en ontwikkelgesprekken
Vanaf groep 5 ga je echt werken vanuit de input van de leerlingvragenlijsten. Daarover ga je in gesprek: wat hebben we gezien, wat zijn echt de punten waarin je verder wilt komen? Van daaruit maak je de stap naar het portfolio. De portfoliokaart is het vertrekpunt van het leerproces, daarin zitten handvatten om leerlingen doorlopend bewust te laten blijven van hun leerproces. Natuurlijk ga je ook als leerkracht situaties creeëren waarin leerlingen kunnen groeien, daar maak je de leerlingen bewust van: vandaag kun je met je doel aan de slag.
Om deze manier van werken behapbaar te houden, pak je zoveel mogelijk op groepsniveau aan. De leerkracht kan bijvoorbeeld vanuit de vragenlijsten één ontwikkelgebied kiezen waaraan alle leerlingen gaan werken. De leerlingen kiezen dan wel zelf een doel wat bij hen past.
Meer weten over Zien!+
Geïnteresseerd in wat Zien!+ je kan bieden, of wil je graag aan de slag? Bekijk het scholingsaanbod op de website. Tip: we organiseren dit jaar nog drie keer een gratis webinar voor geïnteresseerden, de eerste al op 6 maart. Meld je snel aan!
Heb je nog vragen, dan kun je natuurlijk ook altijd contact met Martine opnemen.
Webinar ‘Zien+ voor geïnteresseerden’
In deze gratis webinar vertellen we je over de mogelijkheden van Zien!+. Dit is een online webbased programma dat je helpt om executieve functies en leren leren en/of burgerschap en/of mediawijsheid op een compacte manier in kaart te brengen, maar vooral te versterken.
Startend