“In korte tijd heb je al veel resultaat ", zegt Abellien van Schie, gedragswetenschapper bij De Oeverpieper in Noordwijk. Op deze school voor kinderen van 6 tot en met 16 jaar met een verstandelijke beperking en gedragsproblematiek, gebruiken ze sinds kort de burgerschapsmodule van Zien! Tijdens een teamochtend, begeleid door Gouwe Academie, vulden ze samen de vragenlijsten in, bespraken ze de resultaten en maakten concrete plannen. We blikken met Abellien terug op haar ervaringen.
Tegen welke uitdaging liepen jullie aan rondom burgerschap?
"Bij onze doelgroep is burgerschap een uitdaging, want het past nooit in één keer. Het is voor onze leerlingen heel belangrijk dat we het koppelen aan de praktijk. Tijdens de teamochtend hebben we de vragenlijst ingevuld. Daaruit bleek dat op een aantal gebieden de kennis en vaardigheden wel enigszins aanwezig zijn, maar de attitude in mindere mate. Heel mooi om dat nu inzichtelijk te krijgen met een meetinstrument. Nu weten we welke onderwerpen binnen burgerschap aandacht nodig hebben.”
Met welke onderwerpen binnen burgerschap gaan jullie aan de slag?
"In de middenbouw zagen we dat we lager scoorden op de thema’s ‘wereld’ en ‘verschillen'. Daar is nu een plan voor gemaakt om meer aandacht aan te geven. Ook bleek het 'digitale' een belangrijk aandachtspunt: hoe ga je met elkaar om in de digitale wereld? Er kwam ook naar voren dat het thema 'samen' juist wel weer veel aanwezig is. Dat komt omdat we aan het begin van het jaar veel tijd besteden aan een groep worden.”
Afbeelding: Voorbeeld van een cockpit van een (andere) school met 8 groepen.
Wat vind je het voordeel van het meten van de burgerschapscompetenties via Zien!?
"Dat je in korte tijd al veel resultaat hebt. Wij hebben op de teamochtend de lijst ingevuld. Dat kostte een half uurtje. Vervolgens hebben we concrete plannen gemaakt; bekeken wat we belangrijk vinden voor onze school, welke ambitie we daarin hebben en hoe we dat gaan vormgeven. En wat ik ook prettig vind, is dat de vragenlijst onderscheid maakt tussen kennis, vaardigheid en attitude. Je ziet dan per gebied waar je vooral op in moet gaan zetten en waar je het accent op legt in de les.”
Hoe gaan jullie nu verder met burgerschap?
"Aan die onderwerpen waar we mee aan de slag willen, hebben we lessen gekoppeld. En volgend schooljaar gaan we werken met burgerschapsthemaweken met praktijkopdrachten. Bijvoorbeeld kerststukjes maken en langsbrengen bij ouderen. Zo koppel je een thema vanuit burgerschap aan een concrete activiteit. Dat helpt bij de leerlingen op onze school goed: praktisch en spelenderwijs. Er zitten ook handelingssuggesties bij voor burgerschap, dus een heel document per gebied met wat je kunt inzetten. Die kunnen we ook gaan gebruiken.”
Afbeelding: voorbeeld van handelingssuggesties
Helpt Zien! ook bij het afstemmen van je burgerschapsonderwijs op jullie specifieke leerlingpopulatie?
“Ja, want er zijn meerdere vragenlijsten in Zien! Je kiest zelf welke lijst het beste past bij de leerroute van de leerlingen.”
Wat is je het meeste bijgebleven van de teamochtend die jullie hadden over Zien!?
“Dat zijn de gesprekken waarin de klassenteams terugkoppelden wat ze met metingen willen doen, wat er belangrijk is en wie er wat gaat doen. Wat ik ook een leuk onderdeel vond waren de stellingen die we met elkaar bespraken over burgerschapsonderwerpen, bijvoorbeeld over het klimaat. Je leert je collega's beter kennen en ziet hoe groot de verschillen kunnen zijn. Dat je daarover een respectvol gesprek kunt voeren met elkaar om elkaar ook beter te begrijpen, vond ik mooi om te ervaren. Het was ook gekoppeld aan emotie: wat roept het bij je op als een ander anders denkt dan jij? Dat kunnen we ook weer gebruiken in ons werk met leerlingen.”
Wat zou je zeggen tegen mensen die nadenken over de burgerschapsmodule van Zien!?
"Het is een kleine tijdsinvestering en toch geeft het veel inzicht in wat al sterk is en waar je nog verder mee kunt.”
Wil je ook doelgericht aan de slag met burgerschap? Dan gebruik je de burgerschapsmodule in onze actieperiode de eerste drie maanden geheel gratis! Ben je enthousiast geworden en wil je in het speciaal onderwijs naast burgerschap ook een van onze andere modules gaan gebruiken (omgaan met je taak, sociaal-emotionele ontwikkeling of digitale geletterdheid? Dat kan! We helpen je graag om Zien! op de manier te (gaan) gebruiken die bij jou past. Meer informatie en inschrijven kan hier.
